D Ż U K I JA
- Dzukija -
DŻukija DŻukija
jest jednym z Pięciu REGIONÓW etnograficznych Litwy . Rejon położony jest Na południu Kraju, częściowo Tez Na terytorium Polski ( województwo podlaskie ) i na Białorusi .
Głównymi miastami leżącymi w ramach Dzukii Litwy SA Olita , Wilno . Charakterystyczne DLA regionu SA Park Regionalny Rzeki Wilii , ogromne obszary Leśne i Niska gęstość zaludnienia .
Na ziemiach DZukii rozłożone SA DWA okręgi: Okręg Wileński i Okręg Olicki
jest jednym z Pięciu REGIONÓW etnograficznych Litwy . Rejon położony jest Na południu Kraju, częściowo Tez Na terytorium Polski ( województwo podlaskie ) i na Białorusi .
Głównymi miastami leżącymi w ramach Dzukii Litwy SA Olita , Wilno . Charakterystyczne DLA regionu SA Park Regionalny Rzeki Wilii , ogromne obszary Leśne i Niska gęstość zaludnienia .
Na ziemiach DZukii rozłożone SA DWA okręgi: Okręg Wileński i Okręg Olicki
OKRĘG WILEŃSKI
Okręg wileński (lit. Vilniaus apskritis) – jeden z dziesięciu okręgów Litwy, położony we wschodniej części kraju przy granicy z Białorusią. Stolicą jest Wilno., w częśći na Ziemiach Auksztoty w części na Ziemiach Dzukii
Litwini nie używają określenia Wileńszczyzna. Ziemię,tę nazywają Litwą Wschodnią (lit. Rytų Lietuva) albo Wileńskim
Krajem . Są to tereny obecnie w większości wchodzące w skład okręgu wileńskiego oraz częściowo olickiego i uciańskiego.
Okręg wileński podzielony jest administracyjnie na 8 rejonów (lit. savivaldybės):
Wilno (rejon miejski) (miasto Wilno)**Rejon wileński (stol. Wilno)**Rejon trocki (stol. Troki)**Rejon szyrwincki (stol. Szyrwinty)**Rejon elektreński (stol. Elektreny)**Rejon solecznicki (stol. Soleczniki)**Rejon święciański (stol. Święciany)**Rejon wiłkomierski (stol. Wiłkomierz)
Wilno (rejon miejski) (miasto Wilno)**Rejon wileński (stol. Wilno)**Rejon trocki (stol. Troki)**Rejon szyrwincki (stol. Szyrwinty)**Rejon elektreński (stol. Elektreny)**Rejon solecznicki (stol. Soleczniki)**Rejon święciański (stol. Święciany)**Rejon wiłkomierski (stol. Wiłkomierz)
- Z kolei Rejony dzielą się na gminy. W okręgu wileńskim jest 16 miast i 3983 wsi.
W I L N O - rejon miejski
Zdjęcia Wandy Kardasz wykonane w latach 2010-2012
Wilno
Wilno
Wilno - Wilnius
Wilno - Wilnius
Rejon wileński
Rejon wileński Vilniaus rajono – rejon we wschodniej części okrgu wilenskiego obejmuje nastepujące gminy:
*gmina Awiżenie (lit. Avižienių seniūnija) (Awiżenie) ,*gmina Bezdany (lit. Bezdonių seniūnija) (Bezdany),*gmina Bujwidze (lit. Buivydžių seniūnija),* (gmina Dukszty (lit. Dūkštų seniūnija) (Dukszty),*gmina Czarny Bór (lit. Juodšilių seniūnija) (Czarny Bór),*gmina Kowalczuki (lit. Kalvelių seniūnija) (Kowalczuki),*gmina Ławaryszki (lit. Lavoriškių seniūnija) (Ławaryszki),*gmina Mejszagoła (lit. Maišiagalos seniūnija) (Mejszagoła),*gmina Mariampol (lit. Marijampolio seniūnija) (Mariampol),*gmina Miedniki Królewskie (lit. Medininkų seniūnija) (Miedniki Królewskie),*gmina Mickuny (lit. Mickūnų seniūnija) (Mickuny)*gmina Niemenczyn (lit. Nemenčinės seniūnija) (Niemenczyn)*gmina miejska Niemenczyn (lit. Nemenčinės miesto seniūnija) (Niemenczyn)*gmina Niemież (lit. Nemėžio seniūnija) (Niemież)*gmina Podbrzezie (lit. Paberžės seniūnija) (Podbrzezie)*gmina Pogiry (lit. Pagirių seniūnija) (Pogiry)*gmina Rzesza (lit. Riešės seniūnija) (Wielka Rzesza)*gmina Rudomino (lit. Rudaminos seniūnija) (Rudomino)*gmina Rukojnie (lit. Rukainių seniūnija) (Rukojnie)*gmina Suderwa (lit. Sudervės seniūnija) (Suderwa)*gmina Sużany (lit. Sužionių seniūnija) (Sużany)*gmina Szaterniki (lit. Šatrininkų seniūnija)* (gmina Zujuny (lit. Zujūnų seniūnija) (Zujuny)
*gmina Awiżenie (lit. Avižienių seniūnija) (Awiżenie) ,*gmina Bezdany (lit. Bezdonių seniūnija) (Bezdany),*gmina Bujwidze (lit. Buivydžių seniūnija),* (gmina Dukszty (lit. Dūkštų seniūnija) (Dukszty),*gmina Czarny Bór (lit. Juodšilių seniūnija) (Czarny Bór),*gmina Kowalczuki (lit. Kalvelių seniūnija) (Kowalczuki),*gmina Ławaryszki (lit. Lavoriškių seniūnija) (Ławaryszki),*gmina Mejszagoła (lit. Maišiagalos seniūnija) (Mejszagoła),*gmina Mariampol (lit. Marijampolio seniūnija) (Mariampol),*gmina Miedniki Królewskie (lit. Medininkų seniūnija) (Miedniki Królewskie),*gmina Mickuny (lit. Mickūnų seniūnija) (Mickuny)*gmina Niemenczyn (lit. Nemenčinės seniūnija) (Niemenczyn)*gmina miejska Niemenczyn (lit. Nemenčinės miesto seniūnija) (Niemenczyn)*gmina Niemież (lit. Nemėžio seniūnija) (Niemież)*gmina Podbrzezie (lit. Paberžės seniūnija) (Podbrzezie)*gmina Pogiry (lit. Pagirių seniūnija) (Pogiry)*gmina Rzesza (lit. Riešės seniūnija) (Wielka Rzesza)*gmina Rudomino (lit. Rudaminos seniūnija) (Rudomino)*gmina Rukojnie (lit. Rukainių seniūnija) (Rukojnie)*gmina Suderwa (lit. Sudervės seniūnija) (Suderwa)*gmina Sużany (lit. Sužionių seniūnija) (Sużany)*gmina Szaterniki (lit. Šatrininkų seniūnija)* (gmina Zujuny (lit. Zujūnų seniūnija) (Zujuny)
Bezdonių seniūnija -Bezdany -
Bezdany to miejscowość rejonie wileńskim okręgu wileńskiego na Litwie.
Bezdany stanowią siedzibę gminy Bezdany , która obejmuje 36 wsi i osiedli m. in.: Orwidowo, Bezdany (wieś) , Dębówka
Pierwsza wzmianka o Bezdanach odnotowana jest w 1415 r, kiedy to król Władysław Jagiełło polował w lasach bezdańskich. W 1516 roku zbudowano tu dwór, należący początkowo do zakonu jezuitów, później do Komisji Edukacyjnej.Po zbudowaniu kolei w 1862 r. Bezdany rozbudowały się.W końcu XIX w. były tu dwie fabryki.Tragiczną kar-tą zapisały się lata II WŚw 1943 roku w lasach bezdańskich istniał obóz koncentracyjny
W 1937 roku zakończono budowę kościoła. Zamknięty w latach sowieckich. Dopiero w niepodległej Litwie został zwrócony wiernym i pięknie odnowiony.
Bezdany stanowią siedzibę gminy Bezdany , która obejmuje 36 wsi i osiedli m. in.: Orwidowo, Bezdany (wieś) , Dębówka
Pierwsza wzmianka o Bezdanach odnotowana jest w 1415 r, kiedy to król Władysław Jagiełło polował w lasach bezdańskich. W 1516 roku zbudowano tu dwór, należący początkowo do zakonu jezuitów, później do Komisji Edukacyjnej.Po zbudowaniu kolei w 1862 r. Bezdany rozbudowały się.W końcu XIX w. były tu dwie fabryki.Tragiczną kar-tą zapisały się lata II WŚw 1943 roku w lasach bezdańskich istniał obóz koncentracyjny
W 1937 roku zakończono budowę kościoła. Zamknięty w latach sowieckich. Dopiero w niepodległej Litwie został zwrócony wiernym i pięknie odnowiony.
Zdjęcia Bezdonių wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Bezdany -Bezdonių
Dukszty Pijarskie - Dūkštos
Dukszty w. XVII wieku należały do Giedroyciów. W 1647 roku Dorota z Giedroyciów, żona Mateusza Dowbora sędziego wiłkomierskiego, zbudowała maleńki kościółek pw. Zwiastowania N.M.P., na pamiątkę po zmarłym synie Janie Piotrze Dowborze.. W XVIII w majątek należał do Jana Komorowskiego, pisarza ziemskiego mozyrskiego. Sprowadzony przez bp Brzostowskiego zakon Pijarów przejmuje w zarząd Dukszty którzy za sprawą rektora zakonu ks Michała Frąckiewicza odbudowują kościół który przez biskupa Massalskiego wileńskiego zaliczony jest do parafialnych Od tego czasu do nazwy Dukszty dodano Pijarskie . W r 1854 wybudowano w Duksztach Pijarskich nowy kościół p.w. Św. Anny który W r. 2011 obchodzi jubileusz 155 lecia
Zdjęcia Wandy Kardasz wykonane w r 2011 -2012
Dukszty Pijarskie - Dūkštos
Kiena- Kena
Wieś w okręgu wileńskim w rejonie wileńskim w gminie Kowalczuki.W Kienie osadnikami byli Tatarzy do połowy XVIII wieku, kiedy to w 1757r. swe mająteczki sprzedali dla jednej osoby - Krzysztofa Biegańskiego. Wyprzedawszy dobra Kienę Tatarzy przenieśli się prawdopodobnie do Niemieża lub Sorok Zostało tylko kilkanaście rodzin tatarskich o nazwiskach Kieński, Montusz, Łowczycki, Olejkowicz, Smolski, Wojnicz, Mucha, Radecki. Dochodziło do częstych zatargów z sąsiednimi, chrześcijańskimi majątkami - czy to było Rukojnie, czy folwark Czepurniszki, Krepsztulów, czy inne - wszyscy bardzo negatywnie byli nastawieni względem "pogan".. Majątek Kiena w końcu XVIII wieku stał się własnością Słowińskich, którzy władali majętnością do połowy XX wieku.
Keny znane z działań w II WŚ.
4 i 23 Brygada na linii kolejowej Soły - Kena wysadziły pociąg zaporowy i zniszczyły drezynę. Straty nieprzyjaciela: 3 zabitych, 12 rannych.
27 lutego brygada dokonała akcji na stację kolejową Kiena, a 28 lutego uderzyła na jednostkę Wehrmahtu pod Keną
Wieś w okręgu wileńskim w rejonie wileńskim w gminie Kowalczuki.W Kienie osadnikami byli Tatarzy do połowy XVIII wieku, kiedy to w 1757r. swe mająteczki sprzedali dla jednej osoby - Krzysztofa Biegańskiego. Wyprzedawszy dobra Kienę Tatarzy przenieśli się prawdopodobnie do Niemieża lub Sorok Zostało tylko kilkanaście rodzin tatarskich o nazwiskach Kieński, Montusz, Łowczycki, Olejkowicz, Smolski, Wojnicz, Mucha, Radecki. Dochodziło do częstych zatargów z sąsiednimi, chrześcijańskimi majątkami - czy to było Rukojnie, czy folwark Czepurniszki, Krepsztulów, czy inne - wszyscy bardzo negatywnie byli nastawieni względem "pogan".. Majątek Kiena w końcu XVIII wieku stał się własnością Słowińskich, którzy władali majętnością do połowy XX wieku.
Keny znane z działań w II WŚ.
4 i 23 Brygada na linii kolejowej Soły - Kena wysadziły pociąg zaporowy i zniszczyły drezynę. Straty nieprzyjaciela: 3 zabitych, 12 rannych.
27 lutego brygada dokonała akcji na stację kolejową Kiena, a 28 lutego uderzyła na jednostkę Wehrmahtu pod Keną
Kiena - Kena. Mały drewniany kościół p.w M.B. Ostrobramskiej, którym bardzo starannie opiekuje się Pani i tylko dzięki tej Pani kościółek jest tutaj zaprezentowany.
Zdjęcia Wandy Kardasz wykonane w 2012r
Kiena Kena i ... najbliższe miejsca
Maisiagala - Mejszagoła-
znana już XIII w . Tutaj zmarł książę Olgierd ojciec W. Jagiełły. Tutaj też była pierwsza świątynia wybudowana przez W. Jagiełłę w 1387 r Obecny kościół wybudowany wg. projektu W. Gucewicza w 1862-1865 r p.w. Wniebowzięcia NMP stoi właśnie w tym miejscu. Dobra Mejszagolskie należały do Sapiehów i Tyzenhauzów . W latach 1805-1945 właścicielami majątku byli Hołwaldowie. Ich groby są do dzisiaj na cm. przykościelnym
|
Zdjęcia Maisiagali wykonane przez Wandę Kardasz w r 2010 -2012
Mickunai Mickuny-
połozone w Okręgu Wileńskim w rejonie wileńskim. Mickuny wspominane były już na początku XV wieku.. W 1744 r. zbudowano tu pierwszy kościół, Do XVIII w. Mickuny były własnością księcia Puzina, a w 1818 r. oddane Augustowi Ludwikowi Becu (1771-1824), Profesor Becu był ojczymem Juliusza Słowackiego który często gościł w Mickunach. W 1802 r. ur się w Mickunach Stanisław Morawski (zmarł w 1853 r.),. W 1867 r. otwarto szkołę początkową. . W końcu XIX wieku Mickuny były siedzibą gminy. W okresie międzywojennym Mickuny należały do Aleksandra Pillara. Kościół p.w NMP rozbudowany został przez parafian w latach 1996-2000 gdy proboszczem parafii był ks. Henryk Naumowicz |
Zdjęcia Mickunai wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Nemenčinė Niemenczyn -
Niemenczyn Nemenčinė - miasto na Litwie położone w rejonie wileńskim.Pierwsze wzmianki pochodzą z 1338. W 1434 dziedzicem Niemenczyna był Andrzej Sakowicz (jego ojciec Sak przyjął herb Pomian na unii horodelskiej w 1413)[ .Wg spisów podskarbińskich z 1569 dobra niemenczyńskie zaliczały się już do dóbr królewskich. 27 kwietnia 1794 powstańcy kościuszkowscy stoczyli z wojskami rosyjskimi bitwę pod Niemenczynem. Również podczas powstania listopadowego w okolicach tych toczono walki z Rosjanami. Powstańcami dowodził wtedy właściciel pobliskiego Czerwonego Dworu Konstanty Parczewski.Kościół w Niemenczynie był jednym z siedmiu kościołów ufundowanych w 1387 r. przez Władysława Jagiełłę na pamiątkę przyjęcia wiary katolickiej. Pierwszy kościół drewniany pw. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii i Świętych Wojciecha i Jerzego istniał do roku 1680. drugi kościół - drewnianą świątynię postawił proboszcz niemenczyński, kanonik smoleński ks. Cherubin Stankiewicz-. Kościół ten wraz z miasteczkiem spłonął doszczętnie w pożarze 20 sierpnia 1842. Trzeci który istnieje do dzisiaj zbudowany zostal z ofiarności parafian i wsparciu właściciela pobliskiego Czerwonego Dworu - Aleksandra Parczewskiego, wybudował go w 1848 proboszcz niemenczyński, ks. Antoni Kitkiewicz kościół pw. św. Michała Archanioła. Projektantem nowego kościoła był Józef Mackiewicz. W głównym ołtarzu znajduje się kopia obrazu Raffaella "Przemienienie Pańskie" wykonana przez Różę Parczewską. Organy pochodzą z Katedry wileńskiej (przeniesiono je w połowie XIX w.). Około 1775 proboszczem był Adam Naruszewicz
Niemenczyn -Nemenčinė
Zdjęcia Nemenčinė wykonane przez Wandę Kardasz w r 2010
Podbrzeź - Paberżė
Podbrzeź Paberžė .Miejscowośc położona w górnej, południowej części Wyżyny Aukštaičiai - 30 km na północ od Wilna.
Wzmianki o Podbrzeziu pochodzą z roku 1484. Pierwszy drewniany modrzewiowy kościół postawił w Podbrzeziu biskup wileński Andrzej Szeliga już w 1484, w 1503 jego następca biskup Wojciech Tabor uczynił go kościołem parafialnym.
W 1517 roku król Zygmunt Stary zezwolił na powstanie karczmy z poleceniem by dochód był przekazywany na utrzymanie kościóła .który w póżniejszych latach był wielokrotnie odbudowywany i odnawiany.
W XVII w Parafia należała do dekanatu giedrojckiego i miała kaplicę w Glinciszkach.
Podbrzeź- były własnością biskupów wileńskich, potem dobra należały do Ciechanowieckich (1784).
W 1865 władze rosyjskie zlikwidowały parafię katolicką, kościół został przerobiony na cerkiew. W 1900 prawosławnym wybudowano murowaną cerkiew.
Obecny kościół Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa, zbudowany w 1932 r wg projektu inż. Władysława Stipulkovskisa. W pobliżu cmentarz miejscowy położony po obu stronach drogi.Ciekawostką jest fakt że tutaj była corrida.Walki byków organizowano prawie do pierwszej wojny światowej.
Wzmianki o Podbrzeziu pochodzą z roku 1484. Pierwszy drewniany modrzewiowy kościół postawił w Podbrzeziu biskup wileński Andrzej Szeliga już w 1484, w 1503 jego następca biskup Wojciech Tabor uczynił go kościołem parafialnym.
W 1517 roku król Zygmunt Stary zezwolił na powstanie karczmy z poleceniem by dochód był przekazywany na utrzymanie kościóła .który w póżniejszych latach był wielokrotnie odbudowywany i odnawiany.
W XVII w Parafia należała do dekanatu giedrojckiego i miała kaplicę w Glinciszkach.
Podbrzeź- były własnością biskupów wileńskich, potem dobra należały do Ciechanowieckich (1784).
W 1865 władze rosyjskie zlikwidowały parafię katolicką, kościół został przerobiony na cerkiew. W 1900 prawosławnym wybudowano murowaną cerkiew.
Obecny kościół Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa, zbudowany w 1932 r wg projektu inż. Władysława Stipulkovskisa. W pobliżu cmentarz miejscowy położony po obu stronach drogi.Ciekawostką jest fakt że tutaj była corrida.Walki byków organizowano prawie do pierwszej wojny światowej.
Podbrzeź - Paberżė
Zdjęcia Paberżė wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Podbrzeź - Paberżė
Zdjęcia Paberżė wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Rukojnie
RUkojnie w okręgu wileńskim w rejonie wileńskim położone -17 km na południe od Wilna, przy trasie Wilno – Mińsk.
Rukojnie są wspominane już w 1435 roku. W 1538 roku zbudowano tu pierwszy kościół drewniany, obecnie murowany kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Parafia założona została w 1744 roku Na Jubileusz Chrześcijaństwa, w centrum Rukojń została ustawiona figura Pana Jezusa. Otoczono ją dwunastoma srebrzystymi świerkami, niczym dwunastoma apostołami. Chrystus z wysoka wita każdego, kto przybywa i patronuje tym, kto tu mieszka. Na cmentarzu wiele grobów z nazwiskami polskimi |
Zdjęcia Rukojnie wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Rzesza -Riešės
w rejonie wileńskim okręgu wileńskiego na Litwie.
Na terytorium gminy jest 68 wsi, większe z nich: Pikieliszki Czerwony Dwór ), Orzełówka , Jadwigowo .
Rzesza Riešės.. Rdzenna Rzesza podczas ostatniej wojny niemal całkowicie była spalona przez hitlerowców . Obecnie składa się z dwóch wsi, mianowicie należącej do gminy awiżeńskiej Małej Rzeszy oraz Wielkiej Rzeszy – ośrodka gminnego, którym była już od końca XIX w. Najwięcej mieszkańców skupiło się w ośrodku gminnym, w szybkim tempie rozbudowującej się - Wielkiej Rzeszy. Tutaj też znajduje się kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika, szkoła podstawowa z polskim językiem nauczania, poczta, cmentarz. Ogólnie na terytorium gminy jest 5 sklepów, 4 gospodarstwa agroturystyczne. Gmina rzeszańska z uwagi na liczne nieduże wioseczki, zamieszkałe przez osoby w podeszłym wieku i szybko rozwijające się osiedle Rzesza leżące wzdłuż szosy na Ucianę jest uważana za gminę kontrastów – biednych i bogatych. Jednakże z każdym dniem rozrastająca się i piękniejąca Rzesza, ku zdziwieniu niektórych, nadal posiada status wsi, co z przyczyn pragmatycznych (mniejszy podatek za ziemię) bardzo odpowiada jej nowobogackim mieszkańcom
Na terytorium gminy jest 68 wsi, większe z nich: Pikieliszki Czerwony Dwór ), Orzełówka , Jadwigowo .
Rzesza Riešės.. Rdzenna Rzesza podczas ostatniej wojny niemal całkowicie była spalona przez hitlerowców . Obecnie składa się z dwóch wsi, mianowicie należącej do gminy awiżeńskiej Małej Rzeszy oraz Wielkiej Rzeszy – ośrodka gminnego, którym była już od końca XIX w. Najwięcej mieszkańców skupiło się w ośrodku gminnym, w szybkim tempie rozbudowującej się - Wielkiej Rzeszy. Tutaj też znajduje się kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika, szkoła podstawowa z polskim językiem nauczania, poczta, cmentarz. Ogólnie na terytorium gminy jest 5 sklepów, 4 gospodarstwa agroturystyczne. Gmina rzeszańska z uwagi na liczne nieduże wioseczki, zamieszkałe przez osoby w podeszłym wieku i szybko rozwijające się osiedle Rzesza leżące wzdłuż szosy na Ucianę jest uważana za gminę kontrastów – biednych i bogatych. Jednakże z każdym dniem rozrastająca się i piękniejąca Rzesza, ku zdziwieniu niektórych, nadal posiada status wsi, co z przyczyn pragmatycznych (mniejszy podatek za ziemię) bardzo odpowiada jej nowobogackim mieszkańcom
Riešės Rzesza -
Zdjęcia Riešės wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Sudervės Suderwa -
Suderwa Sudervė połozona jest między jeziorami Rzeszańskim i Wiłnoje.w rejonie wileńskim w okręgu wileńskim i stanowi siedzibe gminy Sudera. W centrum miejscowości klasycystyczny kościół Św. Trójcy wzniesiony w latach 1803 – 1822. Dzwonnica wzniesiona w 1929 r.wg proj.arch. Jana Borowskiego. Obok cmentarz na którym wiele grobow starych pisanych języku polskim . W 1637 r. dwór i dobra ziemskie należały do ówczesnego burmistrza Wilna J. Sienkiewicza. W 1669 r. dwór przekazano na własność jezuitom. W drugiej połowie XVIII w. nabył go biskup wileński Ignacy Massalski, W 1803 r. dwór przeszedł do biskupa W. Wołczackiego, którego staraniem stanął w 1822 roku kościół p.w. Najświętszej Trójcy. Jest zbudowany w stylu klasycystycznym wg proj. profesora Uniwersytetu Wileńskiego, sławnego architekta W. Gucewicza (1753–1798). Budowę prowadził jego uczeń arch. W. Bortkiewicz. Kościół ma niespotykany na Wileńszczyźnie kształt rotundy z okazałą kolumnadą. Pod okrągłym sklepieniem kościoła są cenne polichromie z XIX wieku. Z tego okresu pochodzą też dzwonnica . Front kościoła ma kolumny a między nimi ustawione sa drewniane rzeżby świętych dłuta Pulmana 1817-1820. Jest on też autorem rzeźb aniołow w środku kościoła.Dwupoziomowy ołtarz główny, obrazy MB Różańcowej i Jezusa Chrystusa także organy są cennymi zabytkami tej świątyni.
|
Suderwa -Sudervės
Zdjęcia Sudervės wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Sużionys Sużany-
Sużany Sužionys -należały w r.1686 do kniazia Adama Kroszyńskiego. Przy dworze był folwark. Właścicielem kolejnym był Benedykt Tyzenhaus-starościc poswolski który W 1782 roku sprzedał Sużany chorążemu pow.upitskiego Benedyktowi Karpiowi. W połowie XIX w Sużany stały się własnością Jana Tyszkiewicza.Ostatnim właścicielem był hr. Zygmunt Michał Tyszkiewicz. W 1931 r pojął za żonę Marię Annę Pietruszyńską (słynną w okresie międzywojennym polską aktorkę i piosenkarkę, bardziej znaną pod pseudonimem Hanki Ordonówny).Karpiowie zbudowali w miejscu starej drewnianej kaplicy murowaną świątynię prawdopodobnie w 1795 i była ona filią kościoła niemeńczańskiego. Po powstaniu w 1866 r kościolek zostal zamknięty i dopiero w roku 1905 kościół sużański pw. Feliksa Walezego stał się parafialnym. W 1915 wojska niemieckie Sużany ograbiły i zniszczyły .Dzisiaj Sużany są siedziba gminy. Na jej terenie jest 90 wsi, większe z nich: Werusowo ,Skirlany, Gryciuny. Mieszkańcy są zatrudnieni w usługach rolnictwie i lesnictwie. |
Sużany- Sużionys
Zdjęcia Sużionys wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Rejon trocki
-Trakų rajono
Rejon w południowo-wschodniej Litwie , w okręgu wileńskim na Ziemiach Dzukii, obejmuje : gmina Wysoki Dwór (Aukštadvario seniūnija) (Wysoki Dwór), gmina Grendawa (Grendavės seniūnija) (Grendawa),gmina Landwarów (Lentvario seniūnija) (Landwarów),gmina Hanuszyszki (Onuškio seniūnija) (Hanuszyszki),gmina Pałuknia (Paluknio seniūnija) (Połuknia),gmina Rudziszki (Rūdiškių seniūnija) (Rudziszki),gmina Stare Troki (Senųjų Trakų seniūnija) (Stare Troki),gmina Troki (Trakų seniūnija) (Troki)W rejonie znajdują się: 3 miasta: Landwarów, Rudziszki, Troki; 2 miasteczka: Hanuszyszki, Wysoki Dwór; 440 wsi.
Troki
Troki Trakai, miasto na Litwie, w okręgu wileńskim (do 1939 w województwie wileńskim), na Pojezierzu Wileńskim, położone na półwyspie między jeziorami Galwe na północy, Tataryszki na zachodzie, Łuka na wschodzie i Giełusz na południu. Siedziba rejonu trockiego. Ośrodek turystyczny.
Rejon szyrwincki -
Širvintų rajono
- rejon w centralno-wschodniej Litwie w Okręgu wileńskim na ziemiach Auksztoty.
Podział administracyjny rejony szyrwinckiego: gmina Olany (Alionių seniūnija), gmina Czabiszki (Čiobiškio seniūnija),gmina Giełwany (Gelvonų seniūnija), gmina Jawniuny (Jauniūnų seniūnija), gmina Kierniów (Kernavės seniūnija),gmina Muśniki (Musninkų seniūnija), gmina Zyboły (Zibalų seniūnija)
Podział administracyjny rejony szyrwinckiego: gmina Olany (Alionių seniūnija), gmina Czabiszki (Čiobiškio seniūnija),gmina Giełwany (Gelvonų seniūnija), gmina Jawniuny (Jauniūnų seniūnija), gmina Kierniów (Kernavės seniūnija),gmina Muśniki (Musninkų seniūnija), gmina Zyboły (Zibalų seniūnija)
Szyrwinty - Sirvintos
Szyrwinty Širvintos) - położone na północny zachód od Wilna (50 km), na drodze do Wiłkomierza. Jest stolicą rejonu
połozonym w Okręgu Wilenskim. Szyrwinty powstały w połowie XVI .
W Szyrwintach -KOściół św. Michała Archanioła wybud. w latach 1855-1860 w miejscu w którym już istniała wcześniej świątynia.
połozonym w Okręgu Wilenskim. Szyrwinty powstały w połowie XVI .
W Szyrwintach -KOściół św. Michała Archanioła wybud. w latach 1855-1860 w miejscu w którym już istniała wcześniej świątynia.
Zdjęcia Sirvintos wykonane przez Wandę Kardasz w r 2010
Szyrwinty - Sirvintos
Gelvonai -Giełwany -
Giełwany Gelvonai (Gelwen) starostwo w okręgu wileńskim, w rejonie szyrwinckim, położone ok. 14 km na południowy wschód od Wieprzy, nad brzegiem rzeki Szyrwinta.. W 1642 roku. zbudowano tu kościół ewangelicko-reformowany. W 1686 utworzono w nim kościół rzymskokatolicki (spalony w 1895). Powstały tutaj klasztor franciszkanów został zamknięty w 1832 roku. W 1744 roku. 22 listopada. August III nadał Gelvonai przywilej i prawo do organizowania targów. W 1781 roku. W1782r utworzono parafię. W 1867 roku. Utworzono pierwszą szkołę podstawową. W 1897 roku Giełwany zostały w dużej części spalone ale już w tym samym roku rozpoczęto budowę kościoła p.w. Najświętszej Marii Panny . Giełwany były własnością najpierw Siesickich, Żabów i Platerów. Mieli tu także swoje majętności Kossakowscy, Horodelscy i Górscy. Na miejscowym cmentarzu nie wiele starych grobów z nazwiskami rdzennie polskimi.
|
Zdjęcia Gelvonai wykonane przez Wandę Kardasz w r 2010
Rejon święciański
Švenčionių rajono savivaldybė
- rejon położony jest w okręgu wileńskim we wschodniej częśći Litwy.
Swoim terytorium obejmuje : Hoduciszki , Cyrkliszki , Kołtyniany, Łabonary , Maguny , Podbrodzie, Sory ,Strunojcie Świrki , Nowe, Święciany, Święciany
Swoim terytorium obejmuje : Hoduciszki , Cyrkliszki , Kołtyniany, Łabonary , Maguny , Podbrodzie, Sory ,Strunojcie Świrki , Nowe, Święciany, Święciany
KarkaŻiškė - KorkoŻyszki- .
Korkozyszki Karkažiškė. W rejonie Święciańskim b. blisko Podbrodzia
Pierwsze wzmianki pochodzą z I połowy XV wieku, właśnie wtedy dawne Korkożyszki musiały należeć do ówczesnego wojewody wileńskiego z lat 1434 - 42, Jana Dowgirda. Pierwsza świątynia powstała w końcu XV wieku. Fundatorem kościoła był ówczesny dziedzic Korkożyszek, Jakub Niewierowicz. Z biegiem czasu dwór przeszedł na syna Dowgirda, Andrzeja Dowgirdowicza. Około roku 1500 Korkożyszki były po części własnością Niewierowiczów, Dewojnów i Sadowskich. W 1541 roku odbył się oficjalny podział majątku pomiędzy Niewierowiczami a Dewojną. W drugiej połowie XVI wieku dziedzicem całych Korkożyszek został Jan Piotrowicz Giedroyć, który w roku 1600 za sumę 2500 kop groszy litewskich sprzedał swój dwór nad rzeczką Skirdyksną dla Wojciecha Jarczewskiego. Ten w 1603 roku przekazał w testamencie Korkożyszki Diecezjalnemu Seminarium Duchownemu w Wilnie,
Obecny kościół św Apostołów Piotra i Pawła zbudowano w 1922 roku, kon sekrecja ościoła miała miejsce w 1924 r
Pierwsze wzmianki pochodzą z I połowy XV wieku, właśnie wtedy dawne Korkożyszki musiały należeć do ówczesnego wojewody wileńskiego z lat 1434 - 42, Jana Dowgirda. Pierwsza świątynia powstała w końcu XV wieku. Fundatorem kościoła był ówczesny dziedzic Korkożyszek, Jakub Niewierowicz. Z biegiem czasu dwór przeszedł na syna Dowgirda, Andrzeja Dowgirdowicza. Około roku 1500 Korkożyszki były po części własnością Niewierowiczów, Dewojnów i Sadowskich. W 1541 roku odbył się oficjalny podział majątku pomiędzy Niewierowiczami a Dewojną. W drugiej połowie XVI wieku dziedzicem całych Korkożyszek został Jan Piotrowicz Giedroyć, który w roku 1600 za sumę 2500 kop groszy litewskich sprzedał swój dwór nad rzeczką Skirdyksną dla Wojciecha Jarczewskiego. Ten w 1603 roku przekazał w testamencie Korkożyszki Diecezjalnemu Seminarium Duchownemu w Wilnie,
Obecny kościół św Apostołów Piotra i Pawła zbudowano w 1922 roku, kon sekrecja ościoła miała miejsce w 1924 r
Lavoriškes - Ławaryszki.
Ławaryszki Lavoriškes. W Metryce Litewskiej napisane - "Panu Dowgirdu dwor kniażyj Ławaryszki wo wotczinu?, czyli Ławaryszki zostały nadane ówczesnemu wojewodzie wileńskiemu Janowi Dowgirdowi. Z biegiem czasu Ławaryszki i okoliczne wsie utworzyły tzw. Starostwo Ławaryskie. Była to ziemia królewska, oddawano ją jednak w dzierżawę dla zaufanych ludzi . W XVII wieku to starostwo należało do magnackiej rodziny Paców. W 1701 roku starostwo dzierżawił Daniel Wyhowski. W 1766 roku Starostwo Ławaryszki w dzierżawie Zyberg. Po nim Ławaryszkami władał Michał Kossakowski, wojewoda brasławski. Od roku 1798 starostwo było nadane, Adamowi Bielskiemu. Do roku 1842 Starostwo Ławaryszki było dzierżawione przez radcę tytularnego Podgórskiego. W 1842 roku, wedle ukazu cara, byłe majątki kościelne i królewskie były pod pełną administracją państwową
|
Pabradė - Podbrodzie
Podbrodzie Pabradė–m.na Litwie, w okręgu wileńskim na ziemiach Auksztoty, nad Żejmianą, u ujścia Dubinki, 38 km na południowy wschód od Święcian, Podgrodzie rozwinęło się dzieki Kolei Warszawsko-Peters-burskiej, dzisiaj linii Wilno–Dyneburg .W 1927 byłą cerkiew prawosławną w Podbrodziu przerobiono na kościół katolicki pod wezwaniem św. Józefa. Dzisiaj jest to znowu świątynia prawosławna. Miasteczko od 2007 r ma nowy kościół p.w. św. Piotra i Pawła. Podbrodzie stanowi dzisiaj duży ośrodek kultury polskiej na Litwie.
|
Pavoverė - PowiewiÓrka
Powiewiórka Pavoverė - dawniej miasteczko w Starostwie Podbrodzie gminy rejonowej Święciany w okręgu wileńskim Litwy i należało do dóbr Sorokpol i taką też nazwę nosiło. Przez lata było to dziedzictwo rodziny Soroków. W 1866 roku liczyło 15 domów i 158 mieszkańców, w 1887 roku - 103 mieszkańców.W drewnianym kościele pw. św. Kazimierza z 1775 roku, wielokrotnie przebudowywanym, w dniu 15 grudnia 186 ochrzcz-ny został Józef Piłsudski. Wg stanu w 2001 r Powiewiorka miała 423 mieszkań
-ców .
-ców .
Rejon wiłkomierski -
-Ukmergės rajono
Ukmergės rajono położony w centralnej Litwie w okręgu wileńskim , na Ziemiach Auksztoty. Większymi miejscowościami wg ilości mieszkańcow są :: Šventupė –Vepriai – Siesikai –Dainava –Vidiškiai –Želva –Deltuva –Jasiuliškis –Rečionys –
Stolicą Rejonu jest miasto Ukmerge
Stolicą Rejonu jest miasto Ukmerge
Ukmergė Wiłkomierz
- miasto rejonowe w środkowej Litwie w Okręgu wileńskim , położone ok. 60 km na północny zachód od Wilna. Jest jednym z najstarszych litewskich miast. Wzmianka o zamku w Wiłkomierzu pochodzi z 1225. Prawa miejskie nadano na początku XV wieku. |
Wiłkomierz
Lēnas Leno
Lēnas Leno
to wieś w północno-zachodniej części rejonu Wiłkomirskiego na wschodnim brzegu jeziora Lėnas , 13 km na północny zachód od Taujėnai .
Jest tu kościół p.w. St. Antoniego z Padwy, Najpierw była tu zbudowana w 1921 r tymczasowa drewniana kaplica. Wkrótce zbudowano plebanęi i inne budynki gospodarcze, a już w 1923/24. zbudowano kościół murowany bez wyraźnego stylu, zbudowany na prostokącie (27x13 m), z dolną absydą, z jedną wieżą Kościół z trzema nawami. Ogrodzenia z kamienia i cegły i metalu. Wystrój kościoła zakończył się dopiero w 1933 r. Tymczasowa kaplicę przekształcono na schronisko
to wieś w północno-zachodniej części rejonu Wiłkomirskiego na wschodnim brzegu jeziora Lėnas , 13 km na północny zachód od Taujėnai .
Jest tu kościół p.w. St. Antoniego z Padwy, Najpierw była tu zbudowana w 1921 r tymczasowa drewniana kaplica. Wkrótce zbudowano plebanęi i inne budynki gospodarcze, a już w 1923/24. zbudowano kościół murowany bez wyraźnego stylu, zbudowany na prostokącie (27x13 m), z dolną absydą, z jedną wieżą Kościół z trzema nawami. Ogrodzenia z kamienia i cegły i metalu. Wystrój kościoła zakończył się dopiero w 1933 r. Tymczasowa kaplicę przekształcono na schronisko
Vepriai -Wieprze
Wieprze Vepriai - na Litwie, położone w okręgu wileńskim, w rejonie wiłkomierskim nad jeziorem o tej samej nazwie. Niegdyś były grodem warownym, chroniącym ziemie litewskie przed napadami z zachodu, W Wielkim Księstwie litewskim, siły wielkiego księcia litewskiego Witolda Kiejstutowicza zaatakowały i zdobył zamek wieprzański w 1384. Gdy tylko zagrożenie minęło, zamek został przekształcony w dwór stanowiący własność kolejno wielu szlacheckich rodzin m.in. Kęsgaiła, Ogińskich Tyzenhauzów, Kossakowskich, Romerów, Podberskich, Platerow. Pierwsza parafia była tutaj w 1845r Obecny murowany neogotycki kościół p.w. Św. Maryi Królowej Różańcowej wybudowany w 1910 r wg proj.Władysław Stipulkowkiego. w czasie II WŚ kościół został zniszczony i utracił dzwonnicę. Obecnie odrestaurowany otoczony jest kamiennym parkanem. W rocznice 100-lecia kościoła ufundowano dzwony które ustawione zostały na przykościelnym terenie. W centrum miejscowości – kapliczka na cześć Konfederacji Barskiej i piękna rzeźba kobiety
|
Zdjęcia Vepriai wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
OKRĘG OLICKI
-Alytaus apskritis)
Okręg olicki to– jeden z dziesięciu okręgów Litwy, położony w południowej części kraju przy granicy z Polską i Białorusią na Ziemiach DZukii.
Administracyjnie podzielony jest na na rejony:
Administracyjnie podzielony jest na na rejony:
- Olita (rejon miejski) (miasto Olita)
- Rejon olicki (stol. Olita)
- Rejon druskienicki (stol. Druskieniki)
- Rejon łoździejski (stol. Łoździeje)
- Rejon orański (stol. Orany)
Olita
Miasto jest usytuowane nad rzeką Niemen, pełni funkcję stolicy okręgu olickiego. Pierwsze wzmiany o miejscowości pochodza z XIV w. Prawa miejskie Olita otrzymała z rąk Stefana Batorego w czerwcu 1581 roku. W kolejnych stuleciach była ona pod władzą albo pruska albo ( po klęsce Napoleona) rosyjską. . W 1870 roku Olita straciła prawa miejskie by je znowu pozyskać po wielu latach.
XIX wieku miasto nabiera znowu znaczenia . Powstają tu koszary, drogi wojskowe, umocnienia i kościół garnizonowy. Przez kilka lat miasto było administrowane przez Niemców.
W mieście sa dwa kościoły, drewniany p.w. kościół św. Anioła Stróża, w otoczeniu cmentarza i murowany Kościół św. Ludwika. Jest też stara żydowska synagoga , monumentalny Pomnik Wolności w Parku staromiejskim
XIX wieku miasto nabiera znowu znaczenia . Powstają tu koszary, drogi wojskowe, umocnienia i kościół garnizonowy. Przez kilka lat miasto było administrowane przez Niemców.
W mieście sa dwa kościoły, drewniany p.w. kościół św. Anioła Stróża, w otoczeniu cmentarza i murowany Kościół św. Ludwika. Jest też stara żydowska synagoga , monumentalny Pomnik Wolności w Parku staromiejskim
Zdjęcia Alytaus wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Olita - synagoga
Olita -kościÓł i cmentarz
Rejon olicki
Rejon olicki - . Alytaus rajono – połozony w południowej Litwie i swoim zasikęgiem obejmuje nastepujace gminy: Olita (Alytaus), Oława (Alovės ), Butrymańce (Butrimonių), Dougi (Daugų),Krakopol (Krokialaukio)
Mirosław (Miroslavo), Niemonajcie (Nemunaičio), Piwoszuny (Pivašiūnų), Punia (Punios),Rajcieniki (Raitininkų), Simno (Simno)
.
Mirosław (Miroslavo), Niemonajcie (Nemunaičio), Piwoszuny (Pivašiūnų), Punia (Punios),Rajcieniki (Raitininkų), Simno (Simno)
.
Butrymańce -Butrimonys
Butrymańce Butrimonys - na Litwie w okręgu olickim w rejonie Olita, położone ok. 21 km na północny wschód od Olity, siedziba starostwa. W XIV/XV wieku książę litewski Witold osadził tu Tatarów, od 1720 miasteczko. Miejscowość rozwijała się dzięki handlowi i swojemu położeniu na trakcie z Wilna do Olity i dzięki bliskości Puni miejscowości nad samym brzegiem Niemna.. W latach 1782-1849 było miastem. |
Butrimonys Butrymańce Zdjęcia wykonane przez Wandę Kardasz w r 2011
Butrymańce Butrimonys
Punia - Punie -
Punie -Punia . położone są w rejonie olickim w okręgu olickim, na terenie parku regionalnego Zakola Niemna . Dzieje miejscowości sięgają głębokiego średniowiecza . Było tu wielkie grodzisko - Góra Margiera,( Punios Pilikalnis - Margio kalmas) W kronikach krzyżackich zapisana jak Pullen lub Pillenen . Potem w tym miejscu stało zamczysko i dwór. Samo miasteczko miało prawa miejskie w 1503 r. Pierwszy kościół zbudowano w 1425 . Następny postawiony był w 1860 a po jego spaleniu się zbudowano kościół Św. Jakuba Apostoła w 1863 r .Od 1979 r Punie maja Muzeum Leśne z ekspozycją poświęconą głownie drzewu -sośnie..
Punie- Punia
Punie -Punia
Simnas - Simno
Simno Simnas - Miasto Na Litwie , położone w okręgu olickim , 23 km od Olity . Pierwsza wzmianka z 1382
Miejscowe Dobra w XVI w. należały do Zabrzezińskich . W 1520 r. Jan Zabrzeziński ufundował Kosciol renesansowy o charakterze obronnym .
Miejscowe Dobra w XVI w. należały do Zabrzezińskich . W 1520 r. Jan Zabrzeziński ufundował Kosciol renesansowy o charakterze obronnym .
Rejon druskienicki
Druskininkai
Rejon druskienicki położony jest w południowej części Okręgu Olickiego
W Rejonie Druskienickim -Druskininkai ze stolicą Druskienniki są dwie gminy i następujące miejscowości: Lejpuny (Leipalingis), Wiciuny (Viečiūnai), Nerowo (Neravai), Gajluny (Gailiūnai)
Druskininkai - Druskieniki -
Pierwsze pisemne wzmianki o Druskienikach pochodzą z 1636, choć najprawdopodobniej już w XIII wieku było tu grodzisko, które w 1308 spłonęło, po czym okolica się wyludniła. W XVIII wieku miejscowy znachor Pranas Surutis (Słony), jako pierwszy zastosował wodę ze źródeł solankowych do leczenia.
W 1794 roku, na mocy dekretu króla Polski i Wielkiego Księcia Litewskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego Druskieniki zyskały status miejscowości leczniczej.
Badaniem leczniczych właściwości źródeł na początku XIX wieku zajął się polski profesor chemii Uniwersytetu Wileńskiego, Ignacy Fonberg. Badaniami tymi zainteresował się car Mikołaj I i 31 grudnia 1837 roku nadał Druskienikom tytuł uzdrowiska, rozpoczęto budowę drewnianych zabudowań kurortu. Datę tę uważa się za oficjalny rok założenia uzdrowiska[2]. Wkrótce uzdrowisko zyskało dużą popularność wśród mieszkańców pozostałych rejonówClick here to edit.
W 1794 roku, na mocy dekretu króla Polski i Wielkiego Księcia Litewskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego Druskieniki zyskały status miejscowości leczniczej.
Badaniem leczniczych właściwości źródeł na początku XIX wieku zajął się polski profesor chemii Uniwersytetu Wileńskiego, Ignacy Fonberg. Badaniami tymi zainteresował się car Mikołaj I i 31 grudnia 1837 roku nadał Druskienikom tytuł uzdrowiska, rozpoczęto budowę drewnianych zabudowań kurortu. Datę tę uważa się za oficjalny rok założenia uzdrowiska[2]. Wkrótce uzdrowisko zyskało dużą popularność wśród mieszkańców pozostałych rejonówClick here to edit.
Druskieniki
Druskieniki Rotnica
dzisiaj stanowi część Druskiennik Przy kościele - bardzo wymowny pomnik pamięci ufundowany ofiarom walki o wolność. Na miejscowym cmentarzu starannie pielęgnowany grób Czeczotta Jana Ur. 24 czerwca 1796 r w Maluszycach. Zmarł 1 sierpnia 1847 r w Druskiennikach.
Na obliasku sa wyryte Slowa:
Młodość poświecił Pracy dla nauk
Wiek męski przetrwał mężnie w próbach i cierpieniu,
Miłość boga i bliźnich - tresc Jego istoty ... .
Cały ciąg życia Jego - droga ku zbawieniu
Imię Jego w Oyczyźnie jest wiecznie związanem
z Adamem Mickiewiczem i Tomaszem Zanem
Jesli wiesz, czem Oni byli-schyl skroń ......
Przed tym głazem
Pomyśl, westchnij i módl sie za wszystkich trzech razem ".
[autor: A.E. Odyniec]
Młodość poświecił Pracy dla nauk
Wiek męski przetrwał mężnie w próbach i cierpieniu,
Miłość boga i bliźnich - tresc Jego istoty ... .
Cały ciąg życia Jego - droga ku zbawieniu
Imię Jego w Oyczyźnie jest wiecznie związanem
z Adamem Mickiewiczem i Tomaszem Zanem
Jesli wiesz, czem Oni byli-schyl skroń ......
Przed tym głazem
Pomyśl, westchnij i módl sie za wszystkich trzech razem ".
[autor: A.E. Odyniec]
Grutas - Gruta -
Wieś w pobliżu Druskienik. Jest tutaj od 2001 r prywatna ekspozycja pomników polityków radzieckich oraz przedmiotów związanych z historią tego kraju, w szczególności Litewskiej SRR. Twórcą i właścicielem parku jest przedsiębiorca Viliumas Malinauskas. Muzeum Rzeźby (Gruto- parkas). W rozległym parku zgromadzono 75 rzeźb, płaskorzeźb, tablic pamiątkowych powstałych w czasach ZSRR które masowo były usuwane po odzyskaniu przez Litwę niepodległości . Jest tu także wiejski dom kultury w ktorym zgromadzono mniejsze przedmioty z okresu socjalizmu
Leipalingis - Lejpuny-
w okręgu olickim w rejonie Druskieniki, położone ok. 12 km na północny zachód od Druskienik, nad rzeką Poserejką, dopływem Niemna. Siedziba starostwa Lejpuny.
Dekretem prezydenta Republiki Litewskiej od 2000 roku miejscowość posiada własny herb.
Istnieją od czasów króla Aleksandra Jagiellończyka który w 1503 r miał tu dwor. Potem przez długie lata były siedzibą dóbr należących do Sapiehów.Na przełomie XVIII i XIX powstaje tu dwór Kruszewskich którzy ufundowali kościół Wniebowzięcia NMP
Dekretem prezydenta Republiki Litewskiej od 2000 roku miejscowość posiada własny herb.
Istnieją od czasów króla Aleksandra Jagiellończyka który w 1503 r miał tu dwor. Potem przez długie lata były siedzibą dóbr należących do Sapiehów.Na przełomie XVIII i XIX powstaje tu dwór Kruszewskich którzy ufundowali kościół Wniebowzięcia NMP
Šaukiu aš tautą
Šaukiu aš tautą, GPU užguitą ir blaškomą it rudenio lapus, į naują vieškelį, į nauja buitį, kur niekad šiaurūs vėjai neužpūs. Šaukiu lietuvį burtis prie lietuvio ir gyvą širdį prie gyvos širdies, kad tamsiame vidurnakty nežuvę pakiltų rytmečiui gyventi ir žydėt. Iš sutemų, iš prieblandų išeikit, uždekit nauja ugnį širdyse, vergams palikit vargo naktį klaikią! - šaukiu aš, jūsų protėvių dvasia. Šaukiu aš tautą, žemės pėdoj gyvą ir vyturėlio rytmečio maldoj ir žydinčią, kaip žydinčių alyvų panemunių sodybose žiedai. Šaukiu pavasario pilkų vagų artoją - tegu lig saulės kyla jo daina! Tegu laukai, tegu miškai kartoja: Gana tulžies, gana mirties, gana!.. Šaukiu aš darbo rankų milijonus įsupt naujam darbymečiui varpus, į naujo džiaugsmo klėtis, naujo darbo kluonus, ne kalinio namus, ne liūnus, ne kapus. Šaukiu vardu aš jūsų vargo žemės, balsu piliakalnių, ir pievų, ir miškų - nekeršykit, kad karštos kraujo dėmės nekristų prakeiksmu ant jūs vaikų vaikų. Šaukiu iš amžių: ateities nevertas, kas dabarties nedrįso tautai nešt, kas posūnių žaizdas širdy atvertas išdegino liepsna veidmainiškos ugnies. Šaukiu balsu tėvų dievų ramovės ir jūsų krikšto atgaila šviesia: stovėkit amžiais čia tvirti, kaip saulė stovi! - šaukiu aš, jūsų protėvių dvasia. (tekstas Bernardo Brazdžionio, 1941 m.) |
Apel
Wzywam swój naród Miotany historią losów Wzywam swój naród do pójścia nową drogą życia Drogą na której już nigdy nie będzie przemocy ani ucisku Wzywam wszystkich Litwinów Łączcie swoją moc i siłę Przebudźcie się z niemocy Łączcie umysły i czyny i twórzcie w kraju nowy ład Wzywam Was bracia Litwini Rozpalcie w sercach płomień walki O miejsce swoje O miejsce dzieci swoich W kraju wolnym, w ojczyźnie Waszej Wzywam imieniem Waszej Ziemi Zlanej krwią Przodków Głosem kurhanów, łąk i lasów Walczcie o dobro wszystkich ale zemsty nie siejcie Przekleństwem jest ona dla wszystkich Wzywam Was rodacy Rozkołyszcie w kraju wszystkie dzwony By one pieśnią swoją nawoływały do nowego myślenia, Do tworzenia dobra, wytężonej pracy, nie zapominajcie jednak O losach Waszych Przodków w niewoli i łagrach Wzywam głosem Romnowa Głosem bogów, głosem chrztu, ofiarą Ciężką pracą oracza czarnych skib ziemi rodzącej zboże Modlitwą poranną skowronków Zapachem nadniemeńskich bzów Wzywam Was Rodacy Bądźcie silni jak Słońce W swoim kraju pozostańcie na zawsze I przez wszystkie następne wieki swoją Ziemie kochajcie Wzywam Was, ja Duch Przodków waszych. Tłum. Wanda Kardasz ,Krystyna Świrskiene |
Liškiava LiszkÓw, Liszkawa -
Liszków Liskiawa - Liškiava położony nad Niemnem między Druskiennikami (Druskiennikai) a Wiesiejami (Wiesiejai) Liszków to wieś w pobliżu Druskiennik w której na wzgórzu zachowane są ślady grodziska, kościół świętej Trójcy 1704-1720 z siedmioma ołtarzami i założony przez Jerzego Kosiłło 1604 (ściągając zakonników z Sejn) klasztor Dominikanów Dominikanom służył nieco ponad 100 lat. Ponieważ po 3 rozbiorze Polski, lewy brzeg Niemna należał do Prus, w 1796 r. władze pruskie nakazały zamknięcie klasztoru, potem pełniący funkcje domu demerytów
księży skazanych przez sądy kanoniczne . Potem była tu biblioteka i szkoła. Przy klasztorze następują rekonstrukcje dawnych przynależnych do klasztoru zabudowań. Nieopodal pięknie położony cmentarz bardzo ładnie pielęgnowany przez tutejsze społeczeństwo.
księży skazanych przez sądy kanoniczne . Potem była tu biblioteka i szkoła. Przy klasztorze następują rekonstrukcje dawnych przynależnych do klasztoru zabudowań. Nieopodal pięknie położony cmentarz bardzo ładnie pielęgnowany przez tutejsze społeczeństwo.
Я стоял на горе высокой, Где твердыня Литвы была, Подо мной лесной полуостров Огибала Неман-река. Я глядел на лесные дали, На зубцы прибрежных холмов И развалин холодные камни Рассказали мне старый сон. Ветер дул и ко мне доносился Смольный запах заречной сосны Тех лесов заповедных, что в Ковне -- За пределом моей страны M.B. Добужинский |
Stojąc na wysokiej górze Gdzie w dawnych czasach Bastion Litwy stał Widzisz rozścielony zielony dywan Aż po horyzontalną dal Tuż bliżej widzisz Wijący się wokół półwyspu dostojny Niemen On porusza Twe serce A Kurhany i zimne kamienie starych zamkowych ruin Opowiadają ci stary sen Czujesz powiew wiatru zza szerokiej rzeki On wplata się w ciszę leśnych rezerwatów Roznosząc zapach smolnych sosen W Twym sercu budzi się tęsknota Za wszystkim co było w Twoim Kownie tłum. Wanda Kardasz |
Rejon orański-Varėnos rajono
to część okręgu olickiego położonego na południu Litwy na Ziemiach Dzukii.W rejonie orańskim jest 1 miasto, 2 miasteczka i 320 wsi.
miasto: Orany (Varėna)
miasteczka: Merecz (Merkinė),Olkieniki (Valkininkai)
większe wsie: Matuzy (Matuizos),Stare Orany (Sena Varėna),Marcinkańce (Marcinkonys),Przełaje (Perloja)
Terytorium rejonu jest podzielone na 8 gmin (w nawiasie podano ośrodek administracyjny):
Jakańce (Jakėnų), Koniawa (Kaniavos), Marcinkańce (Marcinkonių), Matuzy (Matuszu) Merecz (Merkinės), Olkieniki (Valkininkų), Orany (Varėnos) , Widzieniańce (Vydenių)
miasto: Orany (Varėna)
miasteczka: Merecz (Merkinė),Olkieniki (Valkininkai)
większe wsie: Matuzy (Matuizos),Stare Orany (Sena Varėna),Marcinkańce (Marcinkonys),Przełaje (Perloja)
Terytorium rejonu jest podzielone na 8 gmin (w nawiasie podano ośrodek administracyjny):
Jakańce (Jakėnų), Koniawa (Kaniavos), Marcinkańce (Marcinkonių), Matuzy (Matuszu) Merecz (Merkinės), Olkieniki (Valkininkų), Orany (Varėnos) , Widzieniańce (Vydenių)
Merkinės - Merecz-
Pierwsza
wzmianka pochodzi z 1377 r a dotyczy
zdobycia przez Krzyżakow Merkenpille,
którzy jeszcze 2 krotnie niszczyli ten
gród. Prawa miejskie magdeburskie nadane zostały w 1569 r co było potwierdzeniem przywileju z 1387 r . Tutejsze
tereny były ulubionym miejscem polowań
wielu władców. Tutaj zmarł Władysław Waza właśnie podczas łowów. Merecz był miejscem gdzie powstal klasztor dominikański
a w latach 1676-1777 funkcjonowało tutaj
kolegium jezuickie. W r 1775 Merecz utracił prawa miejskie.
W Mereczu stary kościół ufundowany przez Jagiełłę w Ip. XV w.- przebudowany w 1648 r. W centrum Mereczu posadowiona cerkiew z 1868 r- obecnie muzeum regionu
W Mereczu stary kościół ufundowany przez Jagiełłę w Ip. XV w.- przebudowany w 1648 r. W centrum Mereczu posadowiona cerkiew z 1868 r- obecnie muzeum regionu
Rejon łoździejski - Lazdijų rajono
Położony jest w Okręgu Olickim w południowej LitwieW rejonie łoździejskim są następujące miejscowości
*miasta - Wiejsieje (Veisiejai)
*miasteczka: Kopciowo (Kapčiamiestis), Krasna (Krosna), Urdomin (Rudamina), Sereje (Seirijai), Szostaków (Šeštokai)
Świętojeziory (Šventežeris),
*większe wsie:
Kajliny (Kailiniai)
Rejon łożdziejski jest podzielony na 14 gmin (w nawiasie podano ośrodek administracyjny):
Būdviečio seniūnija (Ostra Kirsna),Kapčiamiesčio seniūnija (Kopciowo),Krosnos seniūnija (Krasna)
Kučiūnų seniūnija (Kuciany),Lazdijų seniūnija (Łoździeje),Lazdijų miesto seniūnija (Łoździeje)
Noragėlių seniūnija (Noragiele),Seirijų seniūnija (Sereje),Šeštokų seniūnija (Szostaków),Šlavantų seniūnija (Awiżańce)
Šventežerio seniūnija (Świętojeziory),Teizų seniūnija (Tejzy),Veisiejų seniūnija (Wiejsieje),Veisiejų miesto seniūnija (Wiejsieje)
*miasta - Wiejsieje (Veisiejai)
*miasteczka: Kopciowo (Kapčiamiestis), Krasna (Krosna), Urdomin (Rudamina), Sereje (Seirijai), Szostaków (Šeštokai)
Świętojeziory (Šventežeris),
*większe wsie:
Kajliny (Kailiniai)
Rejon łożdziejski jest podzielony na 14 gmin (w nawiasie podano ośrodek administracyjny):
Būdviečio seniūnija (Ostra Kirsna),Kapčiamiesčio seniūnija (Kopciowo),Krosnos seniūnija (Krasna)
Kučiūnų seniūnija (Kuciany),Lazdijų seniūnija (Łoździeje),Lazdijų miesto seniūnija (Łoździeje)
Noragėlių seniūnija (Noragiele),Seirijų seniūnija (Sereje),Šeštokų seniūnija (Szostaków),Šlavantų seniūnija (Awiżańce)
Šventežerio seniūnija (Świętojeziory),Teizų seniūnija (Tejzy),Veisiejų seniūnija (Wiejsieje),Veisiejų miesto seniūnija (Wiejsieje)
Lazdijai - Łoździeje -
Łoździeje - Lazdijai , są siedzibą rejonu łożdziejskiego .Tereny te do 2 połowy XIII wieku należały do Jaćwięgów, następnie, po zagładzie plemienia dokonanej przez Krzyżaków obszary te pokryły się puszczą. W XV wieku nastąpił ponowny napływ ludności. W 1560 roku król Zygmunt II August założył miasto. W 1597 roku Zygmunt III Waza nadał miastu prawo magdeburskie, oraz herb przestawiający złotego łosia na czerwonym polu z trzema skrzyżowanymi kluczami. Po III rozbiorze Polski w 1795 roku miasto znalazło się w zaborze pruskim, w 1807 w Księstwie Warszawskim, a w 1815 w Królestwie Polskim.
W latach 1857, 1879, 1922 i 1923 roku miasteczko było niszczone przez pożary. Podczas II wojny światowej zostało zburzone.
W latach 1857, 1879, 1922 i 1923 roku miasteczko było niszczone przez pożary. Podczas II wojny światowej zostało zburzone.
Serijai - Sereje
Sereje (lit. Seirijai, ros. Серее) - miasteczko na Litwie w okręgu olickim w rejonie Łoździejskim.
Pierwsze pisemne wzmianki o Serejach znajdują się w źródłach krzyżackich z 1384 r. Wspomina się w nich jezioro Seirijaj i dużo ludzi koszących przy jeziorach i na polach. Przyjmuje się, że tereny te (Dzukija) były już w XII-XIII w. zasiedlone przez Jaćwingów.2 września 1511 r. król polski Zygmunt Stary podarował Sereje księciu Jerzemu Radziwiłłowi. W 1584 r. w Serejach zbudowano kościół pod wezwaniem NMP Szkaplerznej. Radziwiłłowie, którzy przeszli w okresie reformacji na kalwinizm wznieśli w Serejach kościół ewangelicko-reformowany.Karolina Radziwiłłówna, córka Bogusława Radziwiłła wniosła Sereje jako posag do związku z Ludwikiem księciem neuburskim w 1688 r. Po jej śmierci w 1695 r. wskutek skomplikowanych działów spadkowych Sereje stały się własnością elektora brandenburskiego Fryderyka III Hohenzollerna, a od 1701 r. króla pruskiego Fryderyka I. W rękach Hohenzollernów Sereje pozostawały do 1806 r., mimo że wcześniej w1793 r. sejm grodzieński próbował na wniosek bp. Kossakowskiego wymusić na królu pruskim rezygnację z Serejów i Taurogów. |
Veisiejai - Wiejsieje -
Pierwsze wzmianki o miasteczku pochodzą z 1501 roku. W XVII-XVIII wieku dobra były własnością rodu Massalskich. W 1525 roku zyskały prawa miejskie, a w 1526 wybudowano pierwszy kościół. W latach 1885-1887 pracował tutaj jako okulista Ludwik Zamenhof, twórca esperanto.